ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ ΑΠΟ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Η Παρούσα δημοσίευση είναι ξένη δημοσίευση από τον χώρο της υγείας όπου οι παρατηρήσεις της και επισημάνσεις υιοθετούμε ως Αγωνιστική Κίνηση Αρτοποιών:

Συναδέλφισσες, Συνάδελφοι,

Παρακολουθούμε με αγωνία και ανησυχία για εμάς και τις οικογένειες μας την εξέλιξη της πανδημίας του του κορωνοϊού COVID-19 στη χώρα μας. Παρά το γεγονός ότι προς το παρόν τα κρούσματα κινούνται σε χαμηλά νούμερα, η ανυσιχία μας ενισχύεται από το γεγονός ότι η κυβέρνηση, οι μηχανισμοί του κράτους, επιμένουν να προβάλλουν ως πρώτιστο μέσο αντιμετώπισης μιας τέτοιας μαζικής κρίσης την «ατομική ευθύνη» των πολιτών, αντί να ικανοποιήσουν τα δίκαια και πραγματικά κρίσιμα αιτήματα των εργαζομένων στις Δημόσιες Υγειονομικές Δομές της χώρας, που σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, επιδεικνύουν προτόγνωρο αίσθημα ευθύνης και αυτοθυσίας για να προστατεύσουν την υγεία του λαού μας.

Ας δούμε κάποια στοιχεία με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία και διάφορες επιστημονικές πηγές που αναδεικνύουν την αντιπαράθεση που υπάρχει εντός της επιστημονικής κοινότητας για την αντιμετώπιση του ιού και που πρέπει να δούμε κριτικά και σε σχέση με τις πολιτικές που ακολουθούν οι διάφορες κυβερνήσεις:

1) Όλο και περισσότεροι επιστήμονες ανά τον κόσμο δηλώνουν ότι τα περιοριστικά μέτρα από μόνα τους δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας πανδημίας(1). Τονίζουν δε ότι δεν υπάρχουν ούτε καν οι κατάλληλες επιδημιολογικές μελέτες που να αποδεικνύουν το αντίθετο. Αυτό που η απαγόρευση της κυκλοφορίας, τα περιοριστικά μέτρα και οι καραντίνες καταφέρνουν να κάνουν είναι η καθυστέρηση της μετάδοσης του ιού στο χώρο και το χρόνο και μόνο αυτό.

Ρωτάμε: Γιατί ακόμα και τώρα δεν προσλαμβάνονται άμεσα και σε μόνιμες θέσεις όλοι οι υγειονομικοί που απαιτούνται ώστε να ανοίξουν τα κλειστά κρεβάτια στις ΜΕΘ; Γιατί δεν επιτάσσονται άμεσα όλα τα ιδιωτικά νοσοκομεία, οι ιδιωτικές κλίνες, οι ιδιώτες γιατροί; Αυτά δεν είναι αποτελεσματικά μέτρα περιορισμού της μετάδοσης και αντιμετώπισης; ‘Η μήπως κοστίζουν

2) Επιστήμονες, ιατροί, επιδημιολόγοι από κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ, σε ανοιχτή επιστολή τους, τονίζουν την ανάγκη δραστικής στελέχωσης, οικονομικής αλλά και υλικοτεχνικής ενίσχυσης των μονάδων Υγείας, καθώς και μέτρων στήριξης, προστασίας και οικονομικής ενίσχυσης των εργαζομένων τόσο στον τομέα της Υγείας όσο και γενικότερα(2).

Ρωτάμε: Γιατί δεν εξασφαλίζεται επάρκεια σε μέτρα ατομικής προστασίας για όλους τους εργαζόμενους και ιδίως στα νοσοκομεία; Αντί έστω και γι’ αυτά τα μέτρα που μπορούν να παρθούν στο «παρά 5», γιατί στην Ελλάδα ο ΕΟΔΥ βγάζει κατευθυντήριες οδηγίες για το πώς θα πρέπει να συμπεριφέρονται οι υγειονομικοί σε περίπτωση που τα μέσα ατομικής προστασίας δεν επαρκούν (π.χ. σε περίπτωση που δεν υπάρχουν γάντια οι υγειονομικοί θα πρέπει να συνεχίσουν τη δουλειά τους χωρίς γάντια και απλά να πλύνουν πολύ καλά τα χέρια τους);3 Γιατί πολλοί εργαζόμενοι αναγκάζονται να ράψουν τις δικές τους μάσκες (βλέπε «Δρομοκαΐτειο») ή να τις πληρώσουν πανάκριβα εάν και όταν τις βρουν;

3) Όλο και περισσότεροι υγειονομικοί και νομικοί τονίζουν την ανάγκη λήψης των αναγκαίων και όχι υπέρμετρων περιοριστικών μέτρων, έτσι ώστε να υπάρχει και ο αντίστοιχος σεβασμός στα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες(4). Ταυτόχρονα τονίζουν ότι τα μέτρα περιορισμού πρέπει να εφαρμόζονται προς όφελος των πολιτών και της κοινωνίας και όχι εναντίον τους.

Ρωτάμε: Πώς είναι δυνατόν να απαγορεύονται οι συναθροίσεις άνω των 10 ατόμων σε ανοιχτό χώρο, αλλά σε δεκάδες εργασιακούς χώρους να «συναθροίζονται» πολύ περισσότεροι εργαζόμενοι, χωρίς μέτρα ατομικής προστασίας, για να συνεχίσει να κερδίζει ο εργοδότης; Δεν είναι δυνατόν να μην μπορούν να απαγορευτούν οι απολύσεις (στα έργα κι όχι στα λόγια). Εκτός εάν η κυβέρνηση τις θεωρεί μέτρο για την αντιμετώπιση του «συνωστισμού» στους εργασιακούς χώρους… Δεν είναι δυνατόν αντί να πολλαπλασιάζονται τα δρομολόγια των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, ώστε να μη συνωστίζεται ο κόσμος, αυτά να μειώνονται. Ο κορυφαίος παραλογισμός (ή μήπως είναι πολιτική απόφαση;) φαίνεται στην άρση της απαγόρευσης πολιτικής επιστράτευσης και κάθε μορφής επίταξης κατά τη διάρκεια απεργίας, πέραν της μελλοντικής εφαρμογής του μέτρου στη μετα-Covid19 εποχή… Την ίδια στιγμή, ενώ 42.000 επιπλέον εργαζόμενοι έχουν χάσει τη δουλειά τους από τις αρχές Μάρτη, δεν είναι στους λόγους μετακίνησης η ελεύθερη κυκλοφορία ενός μέλους ΔΣ σωματείου.

4) Γιατί αυτά τα μέτρα περιορισμού δεν συνοδεύονται από αντίστοιχους προληπτικούς ελέγχους, καθετοποιημένους μέσα στην κοινότητα;

Ακόμα και η πείρα από καπιταλιστικές χώρες δείχνει ότι κάτι τέτοιο μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα. Η Κίνα έχτισε ακόμη και ολόκληρα νοσοκομεία εντός ολίγων ημερών για να εξασφαλίσει τις αναγκαίες υποδομές για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Επίσης, επιστήμονες από τη Γερμανία (η οποία παρά τον μεγάλο αριθμό κρουσμάτων παρουσιάζει πολύ μικρό αριθμό θανάτων από τον ιό) τονίζουν ότι το βασικό μέτρο πρόληψης – συμπληρωματικά προς τα περιοριστικά μέτρα – είναι η έγκαιρη διάγνωση μέσω της μαζικής εφαρμογής διαγνωστικών τεστ στον πληθυσμό5. Αντίστοιχη είναι και η εμπειρία από τη Νότια Κορέα, η οποία μάλιστα κατάφερε να περιορίσει σημαντικά ακόμη και τον αριθμό των κρουσμάτων.

Ρωτάμε: Γιατί τα τεστ για τον ιό γίνονται με όλο και αυστηρότερα κριτήρια; Μήπως λόγω έλλειψης αντιδραστηρίων; Γιατί δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό να τα κάνει; Γιατί δεν επανδρώνονται τώρα τα νοσοκομεία και η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με βάση τις πραγματικές τους ελλείψεις;

Αποθέωση της ατομικής ευθύνης

Στη σημερινή κατάσταση που βιώνουμε, η ατομική ευθύνη εκθειάζεται ως η μοναδική λύση απέναντι σε ένα συλλογικό πρόβλημα, ενώ οι πραγματικοί υπεύθυνοι για την αδυναμία μας να αμυνθούμε απέναντι στην πανδημία μένουν στο απυρόβλητο, «νίπτουν τας χείρας» τους και παίρνουν μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας.

Τι σημαίνει όμως ατομική ευθύνη σε ένα ζήτημα δημόσιας Υγείας; Σημαίνει κατ' αρχάς, ότι ο ασθενής είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την πρόληψη, τη διαχείριση της ασθένειας άρα και την έκβασή της. Ο ΕΟΔΥ δίνει οδηγίες για τη φροντίδα ύποπτων ή επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στο σπίτι, ομολογώντας με αυτόν τον τρόπο ότι ένα κομμάτι όσων αρρωστήσουν θα πρέπει να αντιμετωπίσουν μόνοι τους την κατάσταση, αυτοαξιολογώντας τα συμπτώματα και αυτοθεραπευόμενοι. Αυτό, σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες, πρέπει να γίνει «αφού προηγουμένως έχουν εξασφαλιστεί οι κατάλληλες συνθήκες νοσηλείας στο σπίτι καθώς και τακτική (καθημερινή) και κατά προτίμηση άμεση επικοινωνία επαγγελματία Υγείας με τους ασθενείς».

Πώς, όμως, μπορούν να εξασφαλιστούν κατάλληλες συνθήκες νοσηλείας στο σπίτι, ειδικά για ένα νόσημα που οι λοιμωξιολόγοι παγκοσμίως ακόμη προσπαθούν να κατανοήσουν πώς συμπεριφέρεται και τι επιπλοκές μπορεί να κάνει; Πώς μπορεί να εξασφαλιστεί η καθημερινή και άμεση επικοινωνία με γιατρό, όταν η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι διαλυμένη από την πολιτική που έχουν ακολουθήσει οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις και η σημερινή, από την πολιτική της ΕΕ; Οταν οι δομές του ΠΕΔΥ και τα ΤΟΜΥ είναι αποψιλωμένα από προσωπικό και υλικά; Οταν οι οικογενειακοί γιατροί είναι ελάχιστοι;

Η λογική της «ατομικής λύσης» στρέφεται ενάντια στο συλλογικό συμφέρον

Το τραγικό παράδειγμα της 40χρονης από την Καστοριά, που πέθανε στο σπίτι της, και η εξοργιστική απάντηση των αρμοδίων, «έχει πολύ μεγάλη σημασία για τους ανθρώπους που μένουν σπίτι να έχουν επικοινωνία με τον γιατρό τους, ιδιαίτερα αν έχουν κάποιο υποκείμενο πρόβλημα υγείας» είναι χαρακτηριστικά. Η ατομική ευθύνη μπορεί να φτάσει ακόμη και στην ενοχοποίηση του αρρώστου, γιατί «δεν πρόσεξε», γιατί «πήγε στο νοσοκομείο ενώ δεν έπρεπε και διέσπειρε τη νόσο», γιατί «δεν αξιολόγησε σωστά τη βαρύτητα της κατάστασής του και δεν επικοινώνησε με το γιατρό του».

Βγήκες από το σπίτι; Είσαι συνένοχος…

Η κυβέρνηση δεν έχει προμηθεύσει τα νοσοκομεία με γάντια, μάσκες, αναπνευστήρες, κλίνες ΜΕΘ; Δεν φταίει σε τίποτα…

Αφού σου είπαμε …μη βγαίνεις από το σπίτι!

Ενα από τα πιο συζητημένα μέτρα είναι αυτό του αυτοπεριορισμού, το περίφημο «Μένουμε σπίτι». Πέρα από τις διαφορετικές επιστημονικές απόψεις και τη διαφορετική στρατηγική που ακολουθεί το κάθε κράτος (καθολικός περιορισμός μετακινήσεων ή περιορισμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων μετά από πλατύ έλεγχο), το βέβαιο είναι ότι αυτό δεν μπορεί να αποτελεί ατομική υπόθεση. Πώς μπορεί να «περιοριστεί σε διαφορετικό χώρο», όπως προτείνουν οι ειδικοί, ο ασθενής που μένει στο ίδιο διαμέρισμα ή και στον ίδιο χώρο με την οικογένειά του; Πόσες οικογένειες στην Αθήνα μένουν σε ευρύχωρα, μεγάλα σπίτια, πιθανά και με αυλές ή μεγάλα μπαλκόνια όπως πολλών από τους τηλεοπτικούς αστέρες που μας λένε πόσο καλά περνάνε μένοντας σπίτι;

Και τι γίνεται με τους εργαζόμενους στα εργοστάσια, στα σούπερ μάρκετ, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αυτοί έχουν την επιλογή να μείνουν στο σπίτι τους; Και όταν γυρνάνε σπίτι και έχουν παιδιά, ενδεχομένως τον παππού και τη γιαγιά πώς θα προφυλαχτούν; Το ίδιο ισχύει και για εμάς τους υγειονομικούς όταν γυρνάμε στο σπίτι μετά από τη βάρδιά μας στο νοσοκομείο... Το παράδειγμα της γειτονικής Ιταλίας, όπου παρά τους χιλιάδες νεκρούς, τα εργοστάσια στο Μπέργκαμο και την Μπρέσια συνέχισαν να λειτουργούν κανονικά, δίνει την απάντηση.

Ο ΕΟΔΥ - παρά τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που καλεί σε «τεστ, τεστ, περισσότερα τεστ» - περιορίζει όλο και περισσότερο στις οδηγίες του ποιοι δικαιούνται να κάνουν τεστ: Οσοι χρήζουν νοσηλείας, οι ηλικιωμένοι και όσοι διαμένουν σε μονάδες χρονίως πασχόντων. Την ίδια στιγμή, όμως, καλεί όποιον θέλει, να κάνει το τεστ στον ιδιωτικό τομέα. Οχι απλά παράλληλα, αλλά απέναντι από το δημόσιο σύστημα Υγείας, οι μεγάλοι όμιλοι της Υγείας βγάζουν κέρδη. Και αφού η προστασία της υγείας είναι ατομική υπόθεση, ο καθένας μπορεί να επιλέξει, με βάση την οικονομική του δυνατότητα, αν θα προστρέξει σε αυτούς.

Η προβολή της ατομικής ευθύνης, σε συνθήκες πανδημίας, καλλιεργεί τη λογική «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Οταν είναι ατομική υπόθεση η εξασφάλιση των μέσων ατομικής προστασίας, αντικειμενικά ο διπλανός σου είναι ανταγωνιστής, ή και εχθρός σε συνθήκες έλλειψης. Οι εικόνες που βλέπουμε από τις αγορές σε χώρες του εξωτερικού, με ανθρώπους να ποδοπατούνται για να αγοράσουν τρόφιμα ή να συσσωρεύσουν μάσκες και αντισηπτικά σε παράλογες πολλές φορές ποσότητες αναδεικνύουν και κάτι άλλο: Οτι δηλαδή η λογική της ατομικής λύσης μπορεί να είναι όχι απλά αναποτελεσματική αλλά και καταστροφική και να στρέφεται ενάντια στο συλλογικό συμφέρον.

Ο κόσμος πειθαρχεί στα μέτρα, αλλά ΜΕΘ δεν ανοίγουν...

Το κράτος, προβάλλοντας την ατομική ευθύνη σαν βασικό παράγοντα έκβασης της επιδημίας, προσπαθεί να αποσιωπήσει την κρατική ευθύνη. Το κράτος που τόσα χρόνια ακολουθεί την πολιτική της υποχρηματοδότησης και της υποστελέχωσης, που έκλεισε νοσοκομεία, όπως το Λοιμωδών, που άφησε μια χώρα 10 εκατομμυρίων κατοίκων με 567 κλίνες ΜΕΘ, που απολύει υγειονομικούς, τώρα κάνει ότι δεν ξέρει τίποτα για το προμελετημένο έγκλημα που τόσα χρόνια προετοίμαζε. Μας λένε ότι η μάχη θα κριθεί από το αν θα πειθαρχήσουμε στα μέτρα. Ο κόσμος στη μεγάλη του πλειοψηφία πειθαρχεί στα μέτρα και με το παραπάνω. Η κυβέρνηση γιατί δεν ακούει τις εκκλήσεις των υγειονομικών; Αν η κατάσταση επιδεινωθεί τις επόμενες μέρες ή βδομάδες ποιος θα φταίει τελικά; Θα φταίνε οι δικές μας ατομικές επιλογές ή η βασική επιλογή και κατεύθυνση του συστήματος η Υγεία να είναι εμπόρευμα;

Η ατομική ευθύνη δεν μπορεί να έχει κανένα αποτέλεσμα αν δεν στηρίζεται σε ένα ολοκληρωμένο κρατικό σχέδιο και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την κρατική ευθύνη. Οι υγειονομικοί που είμαστε στην πρώτη γραμμή απαιτούμε από το κράτος να πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Να ανοίξουν τώρα οι κλειστές κλίνες ΜΕΘ, με πρόσληψη όλου του αναγκαίου προσωπικού. Να εξασφαλιστεί επάρκεια σε ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό. Να στελεχωθούν άμεσα τα νοσοκομεία, με προτεραιότητα στα ΤΕΠ και τις ΜΕΘ αλλά και οι δομές ΠΦΥ, ώστε να εξασφαλιστεί η 24ωρη λειτουργία τους. Να επιταχθούν τώρα οι ιδιωτικές κλινικές και τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, ώστε να ενταχθούν στο σχεδιασμό του κράτους για την αντιμετώπιση της επιδημίας. Να ενταχθούν οι χιλιάδες έμπειροι συνάδελφοί μας ιδιώτες γιατροί στη μάχη μέσα από τις δομές της δημόσιας Υγείας.

Αναδεικνύεται, για άλλη μια φορά, ότι η Υγεία είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.

Παραπομπές

1. Effectiveness of travel bans — readily used during infectious disease outbreaks — mostly unknown, https://www.sciencedaily.com/releases/2020/02/200213175923.htm
2. Achieving A Fair and Effective COVID-19 Response: An Open Letter to Vice-President Mike Pence, and Other Federal, State and Local Leaders from Public Health and Legal Experts in the United States, https://law.yale.edu/sites/default/files/area/center/ghjp/documents/final_covid-19_letter_from_public_health_and_legal_experts.pdf
3. Οδηγίες για τη χρήση του εξοπλισμού ατομικής προστασίας σε περίπτωση ελλείψεων, https://eody.gov.gr/odigies-gia-ti-chrisi-toy-exoplismoy-atomikis-prostasias-se-periptosi-elleipseon/
4. Covid-19 – The Law and Limits of Quarantine, Wendy E. Parmet, J.D., and Michael S. Sinha, M.D., J.D., M.P.H., https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMp2004211?query=featured_home
5. Τι σημαίνει «ατομική ευθύνη» σε ένα δημόσιο σύστημα Υγείας;, Μαίρη Αγρογιάννη,
   Παθολόγος στο τμήμα Επειγόντων Περιστατικών ΓΝ Νίκαιας, μέλος του ΔΣ της ΕΙΝΑΠ, https://www.rizospastis.gr/story.do?id=10730365

Share: