Ανομβρία και σκωρίαση απειλούν τα σιτάρια της Θεσσαλίας
Μεγάλες και πρωτοφανείς
καταστροφές στις καλλιέργειες σιταριού έχει προκαλέσει η έξαρση της
ασθένειας της σκωρίασης σε αρκετές περιοχές του νοµού Λάρισας, µε τις
αντίστοιχες ζηµιές στα ξηρικά χωράφια να φτάνουν και το 100%, σύμφωνα με
το σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας Agrenda.
Οι ελάχιστες βροχοπτώσεις του χειµώνα είχαν ως αποτέλεσµα την καθυστέρηση της ανάπτυξης των φυτών και την αδυναµία τους να ξεπεράσουν την προσβολή από την ασθένεια, η οποία ευνοήθηκε από τις βροχοπτώσεις των τελευταίων ηµερών, σύµφωνα µε τον Άκη Ντόντο, παραγωγό από την περιοχή.
Αντιθέτως, στα ποτιστικά χωράφια που τα φυτά είχαν αναπτυχθεί περισσότερο, οι προσβολές είναι λιγότερες και σε µικρότερη έκταση µε τη µέση παραγωγή από 500-600 κιλά το στρέµµα, να µειώνεται περίπου στα 200 κιλά το στρέµµα. Στα ξηρικά χωράφια που η καταστροφή είναι σχεδόν ολοκληρωτική οι παραγωγοί της περιοχής δεν θα βάλουν εµπρός τις αλωνιστικές µηχανές.
«∆εν είχε γίνει ποτέ ψεκασµός για την καταπολέµηση της σκωρίασης στην περιοχή, διότι η συγκεκριµένη ασθένεια δεν είχε δηµιουργήσει σχεδόν ποτέ στο παρελθόν ιδιαίτερα σηµαντικό πρόβληµα. Οι περισσότεροι παραγωγοί δεν γνώριζαν, ούτε είχαν ξαναδεί τη σκωρίαση», δήλωσε χαρακτηριστικά στην Agrenda ο Άκης Ντόντος.
Σύµφωνα µε τον Αργύρη Μποτό, αντιπρόεδρο του ΕΛΓΑ, η ζηµιές από τη σκωρίαση, όπως και από άλλες ασθένειες που είναι αντιµετωπίσιµες µε εφαρµογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων, δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από τον οργανισµό. Όσον αφορά τις ζηµιές από την ξηρασία, όταν αυτή πάρει µεγάλες διαστάσεις (τουλάχιστον σε επίπεδο νοµού) ο ΕΛΓΑ θέτει το πρόβληµα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να εγκριθεί και να ληφθεί κρατική οικονοµική ενίσχυση για την κάλυψη των επικείµενων ζηµιών, χωρίς οι παραγωγοί να χρειάζεται να προχωρούν µεµονωµένα σε δήλωση ζηµιάς για τέτοιου είδους προβλήµατα.
Η σκωρίαση απειλεί ξανά την παγκόσμια παραγωγή σιτηρών
Η επανεμφάνιση και η ταχεία εξάπλωση της ασθένειας τα τελευταία χρόνια εγείρει ανησυχίες σε πολλές χώρες
Έντονες ανησυχίες έχει προκαλέσει στην επιστηµονική κοινότητα η δυναµική επανεµφάνιση της σκωρίασης (Puccinia graminis, Puccinia recondita, Puccinia striiformis), ασθένειας που προσβάλλει τα σιτηρά και έχει προκαλέσει σοβαρότατες καταστροφές κατά το παρελθόν σε πολλές χώρες ανά τον κόσµο.
Η ασθένεια τα τελευταία χρόνια βρισκόταν υπό έλεγχο λόγω της ανάπτυξης ανθεκτικών ποικιλιών σε διάφορα στελέχη του µύκητα. Παρ’ όλα αυτά, µια επιδηµία που έπληξε το 1999 καλλιέργειες στην Ουγκάντα, αποδείχθηκε ότι ήταν αποτέλεσµα µιας µετάλλαξης του συγκεκριµένου µύκητα. Αυτό το περιστατικό σήµανε συναγερµό, αναφορικά µε την ταχύτητα µελλοντικών µεταλλάξεων και τη διάδοσή τους στις καλλιέργειες.
Αξίζει να σηµειωθεί, ότι σε µια έξαρση της συγκεκριµένης ασθένειας, πέρυσι τον Νοέµβριο στην Αιθιοπία, προκλήθηκαν µεγάλες ζηµιές στην παραγωγή σιταριού µέχρι και 70%.
Οι συνθήκες φέτος ήταν εξαιρετικά ευνοϊκές για την ανάπτυξης της σκωρίασης µε αποτέλεσµα οι αγρότες να έχουν υποστεί σηµαντικές απώλειες της παραγωγής, καθώς υπολογίζεται ότι περισσότερο από 6.000.000 στρέµµατα σιταριού έχουν πληγεί, δηλαδή περίπου το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης της καλλιέργειας.
Κρούσµατα σκωριάσεων παρατηρήθηκαν και στην Γερµανία για πρώτη φορά µετά από 50 χρόνια, όπως εξηγεί ο Κέρστιν Φλαθ από το Γερµανικού Οµοσπονδιακό Κέντρο Ερευνών καλλιεργούµενων φυτών. Η επιδηµία παρακινήθηκε από µια περίοδο ασυνήθιστα υψηλών θερµοκρασιών και µια καθυστερηµένη ανάπτυξη της καλλιέργειας του σιταριού λόγω των χαµηλών θερµοκρασιών της άνοιξης και των πρόωρων υψηλών θερµοκρασιών του καλοκαιριού.
Ο µύκητας που προκαλεί τη σκωρίαση των σιτηρών έλαβε το όνοµα του από τη χαρακτηριστική ζηµιά που προκαλεί στα φυτά, καθώς αυτά αποκτούν το χρώµα της σκουριάς. Μέχρι στιγµής έχει ανιχνευθεί σε καλλιέργειες στην Αφρική, στην κεντρική και νότια Ασία, στην Μέση Ανατολή αλλά και στην Ευρώπη.
Βρετανοί βοτανολόγοι υπολόγισαν µε βάση τις τελευταίες εξελίξεις ότι το 90% όλων των ποικιλιών σιτηρών που καλλιεργούνται στην Αφρική, µπορούν να πέσουν «θύµατα» της ασθένειας.
Σε µια τέτοια περίπτωση εκτός του τεράστιου οικονοµικού κόστους, η ανθρωπιστική καταστροφή θα ήταν ανυπολόγιστη.
Οι ερευνητικές οµάδες της Μεγάλης Βρετανίας προσπαθούν να καταπολεµήσουν την ασθένεια µε την γενετική παρά µε την ανακάλυψη πιο ισχυρών µυκητοκτόνων.
Έτσι, η έρευνα εστιάζεται κυρίως στη δηµιουργία νέων πηγών ανθεκτικότητας από άγρια είδη και από κριθάρι, που θεωρείται ότι είναι πλήρως ανθεκτικά στη σκωρίαση.
Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, η κλιµατική αλλαγή οφείλεται εν µέρει για αυτή την απειλή, καθώς η επιθετική εξάπλωση της σκωρίασης πιστεύεται ότι συνδέεται µε την ταχεία προσαρµογή της στις θερµότερες συνθήκες και αυτός είναι ο λόγος που εµφανίζονται επιδηµίες σε χώρες που δεν είχαν παρατηρηθεί προηγουµένως, όπως χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Νότιας Ασίας.
Καταλήγοντας, η παραπάνω νόσος αποτελεί σηµαντική απειλή για τη παγκόσµια γεωργία, καθώς προκαλεί τεράστιες απώλειες στην παραγωγή σιταριού.
Ιστορικά στοιχεία
Η σκωρίαση είναι ασθένεια γνωστή από την αρχαιότητα. Αναφέρεται από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς ως «Ερυσίβαι». Αναφορές βρίσκουµε και από τους Εβραίους στο «∆ευτερονόµιο», καθώς επίσης γνωστά είναι και τα Ρωµαϊκά Robigalia που γίνονταν το µήνα Απρίλιο, προς τιµή της θεάς Robigo, της οποίας το όνοµα δεν είναι παρά η µετάφραση των σκωριάσεων.
Την δεκαετία του 50, σάρωσε το 40% της σοδειάς των σιτηρών στην επικράτεια της Βορείου Αµερικής. Από την επιδηµία αυτή έως και σήµερα έχουν δαπανηθεί δεκάδες εκατοµµυρίων λιρών για την ανάπτυξη ποικιλιών σιτηρών τα οποία θα είναι ανθεκτικά στον µύκητα.
πηγή:agronews
Οι ελάχιστες βροχοπτώσεις του χειµώνα είχαν ως αποτέλεσµα την καθυστέρηση της ανάπτυξης των φυτών και την αδυναµία τους να ξεπεράσουν την προσβολή από την ασθένεια, η οποία ευνοήθηκε από τις βροχοπτώσεις των τελευταίων ηµερών, σύµφωνα µε τον Άκη Ντόντο, παραγωγό από την περιοχή.
Αντιθέτως, στα ποτιστικά χωράφια που τα φυτά είχαν αναπτυχθεί περισσότερο, οι προσβολές είναι λιγότερες και σε µικρότερη έκταση µε τη µέση παραγωγή από 500-600 κιλά το στρέµµα, να µειώνεται περίπου στα 200 κιλά το στρέµµα. Στα ξηρικά χωράφια που η καταστροφή είναι σχεδόν ολοκληρωτική οι παραγωγοί της περιοχής δεν θα βάλουν εµπρός τις αλωνιστικές µηχανές.
«∆εν είχε γίνει ποτέ ψεκασµός για την καταπολέµηση της σκωρίασης στην περιοχή, διότι η συγκεκριµένη ασθένεια δεν είχε δηµιουργήσει σχεδόν ποτέ στο παρελθόν ιδιαίτερα σηµαντικό πρόβληµα. Οι περισσότεροι παραγωγοί δεν γνώριζαν, ούτε είχαν ξαναδεί τη σκωρίαση», δήλωσε χαρακτηριστικά στην Agrenda ο Άκης Ντόντος.
Σύµφωνα µε τον Αργύρη Μποτό, αντιπρόεδρο του ΕΛΓΑ, η ζηµιές από τη σκωρίαση, όπως και από άλλες ασθένειες που είναι αντιµετωπίσιµες µε εφαρµογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων, δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από τον οργανισµό. Όσον αφορά τις ζηµιές από την ξηρασία, όταν αυτή πάρει µεγάλες διαστάσεις (τουλάχιστον σε επίπεδο νοµού) ο ΕΛΓΑ θέτει το πρόβληµα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να εγκριθεί και να ληφθεί κρατική οικονοµική ενίσχυση για την κάλυψη των επικείµενων ζηµιών, χωρίς οι παραγωγοί να χρειάζεται να προχωρούν µεµονωµένα σε δήλωση ζηµιάς για τέτοιου είδους προβλήµατα.
Η σκωρίαση απειλεί ξανά την παγκόσμια παραγωγή σιτηρών
Η επανεμφάνιση και η ταχεία εξάπλωση της ασθένειας τα τελευταία χρόνια εγείρει ανησυχίες σε πολλές χώρες
Έντονες ανησυχίες έχει προκαλέσει στην επιστηµονική κοινότητα η δυναµική επανεµφάνιση της σκωρίασης (Puccinia graminis, Puccinia recondita, Puccinia striiformis), ασθένειας που προσβάλλει τα σιτηρά και έχει προκαλέσει σοβαρότατες καταστροφές κατά το παρελθόν σε πολλές χώρες ανά τον κόσµο.
Η ασθένεια τα τελευταία χρόνια βρισκόταν υπό έλεγχο λόγω της ανάπτυξης ανθεκτικών ποικιλιών σε διάφορα στελέχη του µύκητα. Παρ’ όλα αυτά, µια επιδηµία που έπληξε το 1999 καλλιέργειες στην Ουγκάντα, αποδείχθηκε ότι ήταν αποτέλεσµα µιας µετάλλαξης του συγκεκριµένου µύκητα. Αυτό το περιστατικό σήµανε συναγερµό, αναφορικά µε την ταχύτητα µελλοντικών µεταλλάξεων και τη διάδοσή τους στις καλλιέργειες.
Αξίζει να σηµειωθεί, ότι σε µια έξαρση της συγκεκριµένης ασθένειας, πέρυσι τον Νοέµβριο στην Αιθιοπία, προκλήθηκαν µεγάλες ζηµιές στην παραγωγή σιταριού µέχρι και 70%.
Οι συνθήκες φέτος ήταν εξαιρετικά ευνοϊκές για την ανάπτυξης της σκωρίασης µε αποτέλεσµα οι αγρότες να έχουν υποστεί σηµαντικές απώλειες της παραγωγής, καθώς υπολογίζεται ότι περισσότερο από 6.000.000 στρέµµατα σιταριού έχουν πληγεί, δηλαδή περίπου το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης της καλλιέργειας.
Κρούσµατα σκωριάσεων παρατηρήθηκαν και στην Γερµανία για πρώτη φορά µετά από 50 χρόνια, όπως εξηγεί ο Κέρστιν Φλαθ από το Γερµανικού Οµοσπονδιακό Κέντρο Ερευνών καλλιεργούµενων φυτών. Η επιδηµία παρακινήθηκε από µια περίοδο ασυνήθιστα υψηλών θερµοκρασιών και µια καθυστερηµένη ανάπτυξη της καλλιέργειας του σιταριού λόγω των χαµηλών θερµοκρασιών της άνοιξης και των πρόωρων υψηλών θερµοκρασιών του καλοκαιριού.
Ο µύκητας που προκαλεί τη σκωρίαση των σιτηρών έλαβε το όνοµα του από τη χαρακτηριστική ζηµιά που προκαλεί στα φυτά, καθώς αυτά αποκτούν το χρώµα της σκουριάς. Μέχρι στιγµής έχει ανιχνευθεί σε καλλιέργειες στην Αφρική, στην κεντρική και νότια Ασία, στην Μέση Ανατολή αλλά και στην Ευρώπη.
Βρετανοί βοτανολόγοι υπολόγισαν µε βάση τις τελευταίες εξελίξεις ότι το 90% όλων των ποικιλιών σιτηρών που καλλιεργούνται στην Αφρική, µπορούν να πέσουν «θύµατα» της ασθένειας.
Σε µια τέτοια περίπτωση εκτός του τεράστιου οικονοµικού κόστους, η ανθρωπιστική καταστροφή θα ήταν ανυπολόγιστη.
Οι ερευνητικές οµάδες της Μεγάλης Βρετανίας προσπαθούν να καταπολεµήσουν την ασθένεια µε την γενετική παρά µε την ανακάλυψη πιο ισχυρών µυκητοκτόνων.
Έτσι, η έρευνα εστιάζεται κυρίως στη δηµιουργία νέων πηγών ανθεκτικότητας από άγρια είδη και από κριθάρι, που θεωρείται ότι είναι πλήρως ανθεκτικά στη σκωρίαση.
Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, η κλιµατική αλλαγή οφείλεται εν µέρει για αυτή την απειλή, καθώς η επιθετική εξάπλωση της σκωρίασης πιστεύεται ότι συνδέεται µε την ταχεία προσαρµογή της στις θερµότερες συνθήκες και αυτός είναι ο λόγος που εµφανίζονται επιδηµίες σε χώρες που δεν είχαν παρατηρηθεί προηγουµένως, όπως χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Νότιας Ασίας.
Καταλήγοντας, η παραπάνω νόσος αποτελεί σηµαντική απειλή για τη παγκόσµια γεωργία, καθώς προκαλεί τεράστιες απώλειες στην παραγωγή σιταριού.
Ιστορικά στοιχεία
Η σκωρίαση είναι ασθένεια γνωστή από την αρχαιότητα. Αναφέρεται από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς ως «Ερυσίβαι». Αναφορές βρίσκουµε και από τους Εβραίους στο «∆ευτερονόµιο», καθώς επίσης γνωστά είναι και τα Ρωµαϊκά Robigalia που γίνονταν το µήνα Απρίλιο, προς τιµή της θεάς Robigo, της οποίας το όνοµα δεν είναι παρά η µετάφραση των σκωριάσεων.
Την δεκαετία του 50, σάρωσε το 40% της σοδειάς των σιτηρών στην επικράτεια της Βορείου Αµερικής. Από την επιδηµία αυτή έως και σήµερα έχουν δαπανηθεί δεκάδες εκατοµµυρίων λιρών για την ανάπτυξη ποικιλιών σιτηρών τα οποία θα είναι ανθεκτικά στον µύκητα.
πηγή:agronews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου